Fontys op weg naar flexibel onderwijs voor de lerende professional

02 maart 2021
Fontys Hogescholen startte in 2017 het Programma ‘Flexibilisering Deeltijd’, vanwege een dalende instroom op het deeltijdonderwijs. Een trend waarmee alle hogescholen kampten. Het ministerie van OCW gaf hogescholen om deze reden wettelijke ruimte om het onderwijs flexibeler in te richten met het experiment ‘leeruitkomsten’. Fontys startte een ambitieus vierjarig programma om lerende professionals meer regie te geven over hun opleiding. CINOP ondersteunde hierin als programmadirecteur: de verbindende schakel voor zowel de verticale sturing als de horizontale samenwerking.
Programma Flexibilisering Deeltijdonderwijs
Maar liefst 37 deeltijdopleidingen namen deel aan het programma, verdeeld over de onderwijstypen Ad, Bachelor en Master. Na een jaar nam het enthousiasme onder de vele betrokkenen af. De lichte programmastructuur leidde tot te weinig samenhang en kennisdeling en de sturing op gemeenschappelijke thema’s was onvoldoende. Er was een sterkere inrichting van de programmaorganisatie nodig. Daarom ontstond een matrixorganisatie (zie onderstaande) waarin de 37 opleidingen (verdeeld over 5 pilotgroepen: Educatie, Economie, Zorg, Techniek en Logistiek, Techniek en Innovatie) ondersteund werden door vijf programmalijngroepen (Strategisch kader, Onderwijs/examinering/begeleiding, Toekomstig organiseren, Kwaliteit, Professionalisering).
Programmateam | |||||
---|---|---|---|---|---|
Pilot Economie | Pilot Educatie | Pilot Techniek en Logistiek | Pilot Zorg | Pilot Techniek en Innovatie | |
Programmalijn Strategisch kader | |||||
Programmalijn Onderwijs, examinering, begeleiding | |||||
Programmalijn Toekomstig organiseren | |||||
Programmalijn Kwaliteit | |||||
Programmalijn Professionalisering |
Resultaat: vijf pilots ontwierpen opnieuw hun opleidingen
Het programma is in december 2020 afgerond. De vijf pilots hebben allemaal hun opleidingen opnieuw ontworpen. Daarnaast:
- Is er een Fontysbrede visie op flexibel deeltijdonderwijs ontwikkeld,
- Zijn ontwerpkaders geformuleerd,
- Zijn handreikingen gemaakt voor onderwijsteams (formuleren van leeruitkomsten, ontwerpen leerwegonafhankelijke toetsen),
- Zijn functionele eisen voor een Fontysbrede digitale leeromgeving opgesteld,
- Zijn kwaliteitsinstrumenten ontwikkeld,
- Is een advies voor professionalisering van medewerkers opgesteld.
Programmadirecteur CINOP
In de afgelopen drie jaren (2018, 2019, 2020) heeft CINOP de rol van programmadirecteur vervuld vanwege expertise in programmamanagement en onderwijskundige expertise rondom flexibilisering. Leidraad was het programmaplan te helpen uitvoeren dat in samenspraak met alle sleutelbetrokkenen is opgesteld. De stuurgroep, voorgezeten door Joep Houterman (voorzitter CvB), stuurde op hoofdlijnen.
“In een grote en complexe organisatie als Fontys is een ingrijpende verandering als flexibilsering van 37 deeltijdopleidingen een stevige uitdaging. De combinatie van onderwijskundige en managementkwaliteiten van CINOP (Hans Dekker) was een belangrijke succesfactor voor dit programma.
”
Joep Houterman, voorzitter cvb Fontys hogescholen
Wat vinden de studenten?
Sommige studenten moesten wennen aan de regie maar ze maken steeds meer gebruik van de ruimte die de opleiding hen biedt. Sterker nog: ze geven aan nog meer flexibilisering te willen, met name rond examinering. Binnen het programma is er nu een gedreven groep van ambassadeurs ontwikkeld voor de vervolgstappen die Fontys gaat zetten, gericht op de flexibilisering van het voltijdonderwijs! Meer informatie over de opbrengsten of de ervaring van studenten en docenten lees je op: fontys.nl/flexibilisering/.
Meer lezen over flexibel onderwijs?
Heb je een actuele vraag over flexibel onderwijs of ben je benieuwd naar meer praktijkvoorbeelden? Lees dan verder op: www.cinop.nl/flexibilisering
Bel of mail ons voor vragen over flexibel onderwijs
Hans Dekker
Flexibilisering
Hans is een zeer ervaren managing consultant in het onderwijs en project-/programmamanager gericht op beroepsonderwijs dat studenten uitdaagt en mede verantwoordelijkheid geeft. In het bijzonder is Hans gericht op flexibilisering van onderwijs: aansluitend bij het werkveld én de student. In zijn projecten slaagt hij erin om alle partijen tot een productieve samenwerking te brengen. Dat kan gericht zijn op visie- of beleidsontwikkeling, ontwerp van opleidingsroutes en (schoolbrede) implementatietrajecten.
Wouter Jacobs
Flexibilisering
Wouter is een pragmatische en energieke adviseur in het onderwijs in MBO, HBO, inburgering, EVC, publieke- en private context. Vanuit een doelgerichte aanpak, met oog voor mensen en het proces. Door zijn ondernemende houding houdt hij zicht op organisatorische belangen en oplossingen met een veranderkundige aanpak. Hij is een daadkrachtige adviseur die voor verbinding zorgt op meerdere niveaus.
Sandra Beugel
Flexibilisering
Sandra is een enthousiaste en daadkrachtige professional die gericht is op het vergroten van maatwerk en flexibiliteit binnen het onderwijs. Vanuit haar onderwijskundige en bedrijfskundige achtergrond, helpt ze onderwijsinstellingen op strategisch-, tactisch- en operationeel niveau de omslag te maken naar meer gepersonaliseerd en wendbaar onderwijs. Naast aandacht voor de inhoud, heeft ze ook veel aandacht de veranderkundige kant van flexibiliseringsvragen. Niet alleen het concept moet kloppen, maar ook de professionals moeten voldoende toegerust zijn om zich de nieuwe manier van werken eigen te maken.